عایق رطوبتی همانطور که از اسمش پیداست، موادی هستند که برای جلوگیری از نفوذ و انتقال آب و رطوبت به داخل سازه (دیوار، کف، سقف، پی و...) بهکار میروند. وظیفه اصلیشان این است که ساختمان را در برابر آسیبهایی مثل نفوذ آب، شورهزدگی، کپک، کاهش استحکام بتن و خوردگی میلگردها محافظت کنند.
به طور کلی میشود عایقهای رطوبتی را به سه دسته اصلی تقسیم کرد:
۱. عایقهای سنتی (قیر و گونی)
قیرگونی: ترکیب لایههای گونی با قیر داغ.
مزایا: قیمت پایین، دسترسپذیری آسان.
معایب: اجرای سخت، ترکخوردگی در برابر تغییرات دما، عمر کوتاه.
کاربرد: پشتبام، سرویسهای بهداشتی قدیمی، پی ساختمان.
۲. عایقهای پیشساخته (ایزوگام)
ایزوگام: لایههای آماده از قیر اصلاحشده + الیاف پلیمری و لایه محافظ.
مزایا: نصب سریعتر نسبت به قیرگونی، سطح یکنواخت، مقاومت بیشتر.
معایب: حساسیت به تابش خورشید و نشست زمین، نیاز به نصب حرفهای.
کاربرد: بام، دیوار حائل، کف سرویسها، استخر.
۳. عایقهای نوین (پلیمری و نانو)
عایقهای مایع پلیمری (اکریلیک، پلییورتان و…): روی سطح اجرا شده، پس از خشکشدن یک لایه الاستیک ضدآب تشکیل میدهند.
عایقهای نانو: مبتنی بر فناوری نانو، نفوذ در سطح و ایجاد یک لایه آبگریز.
مزایا: انعطافپذیری بالا، چسبندگی قوی به بتن و فلز، مقاوم در برابر UV و مواد شیمیایی، قابلیت اجرا روی سطوح مختلف.
معایب: قیمت بالاتر، نیاز به دقت در اجرا.
کاربرد: نمای ساختمان، استخر، سرویسهای بهداشتی، پشتبام بدون ایزوگام، سازههای فلزی.
عایقهای پلیمری نوعی از عایقهای رطوبتی مایع یا نیمه مایع هستند که بر پایه رزینهای پلیمری (مثل اکریلیک، پلییورتان، اپوکسی و...) ساخته میشوند. این عایقها پس از اجرا یک لایه الاستیک، پیوسته و بدون درز ایجاد می کنند که ضمن اینکه در برابر نفوذ آب و رطوبت کاملا مقاوم است، بالقوه توانایی افزایش چسبندگی سطح به مصالح پیش و پس از آببندی را نیز دارا میباشد. همچنین این نوع عایقها معمولا (و نه همیشه) در برابر گرما و آسیبهای فیزیکی ناشی از فرآیند ساخت و ساز بعد از آببندی مقامت بیشتری از خود نشان میدهند.
ویژگیها و مزایا:
انعطافپذیری بالا: در برابر انقباض و انبساط سازه دچار ترک نمیشود.
چسبندگی عالی: به سطوح مختلف (بتن، فلز، آجر، سنگ، سرامیک و...) میچسبد.
مقاوم در برابر UV و نور خورشید: برخلاف ایزوگام و قیر، در گرما و تابش مستقیم دچار تخریب نمیشود.
وزن سبک: بار اضافی روی سازه وارد نمیکند.
قابلیت رنگپذیری: بعضی از انواع آن را میتوان رنگآمیزی یا بهعنوان پوشش تزئینی هم استفاده کرد.
دوام بالا: عمر مفید طولانیتر نسبت به قیرگونی و ایزوگام.
اجرای سادهتر: با قلمو، غلتک یا اسپری قابل اعمال است.
قیمت مناسب: این نوع عایق ها به دلیل اجرای ساده تر و متریال ارزان تر از قیر و همچنین کم کردن فاصله دوغاب خور پشت کاشی و سرامیک، قیمت تمام شده فرآیند ساخت و ساز را به شدت کاهش می دهد.
معایب:
نیاز به زیرسازی دقیق (سطح باید تمیز، خشک و بدون گرد و غبار باشد).
در صورت اجرای غیرحرفهای، کارایی عایق به شدت کاهش مییابد.
کاربردها
پشتبام (بهویژه سقفهای شیروانی یا سبک که ایزوگام مناسبشان نیست).
روف گاردن (با توجه به نیاز روف گاردن به آبیاری پیوسته، بهترین گزینه عایق پلیمری است).
سرویسهای بهداشتی و حمام (زیر کاشی و سرامیک).
استخرها و مخازن آب (به دلیل مقاومت در برابر فشار آب).
نمای ساختمان (بهعنوان پوشش ضدآب و مقاوم در برابر اشعه خورشید).
کف و دیوارهای زیرزمین (جلوگیری از نفوذ رطوبت).
سازههای فلزی (محافظت همزمان در برابر رطوبت و خوردگی).
تراس (جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت از کف تراس).
عایقهای پلیمری را علاوه بر نوع رزین (اکریلیک، پلییورتان، اپوکسی و …) میتوان بر اساس ساختار شیمیایی و نحوه اجرا نیز به دو دسته تکجزئی (1K) و دوجزئی (2K) تقسیم کرد:
این نوع عایقها از ترکیب دو جزء (معمولاً رزین پلیمری + سختکننده) تهیه میشوند و قبل از مصرف باید مخلوط گردند. این عایق ها به دلیل استحکام و دوام بسیار بالا و مقامت در برابر فشار هیدرواستاتیکی، معمولا بهترین گزینه برای آب بندی طبقات منفی، گودبرداری و فونداسیون، و به علت مقاومت بسیار بالا در برابر ماندآبها، بهترین گزینه برای جایگزینی ژئوممبران در پروژههای نیازمند هستند.
ویژگیها:
استحکام و دوام بسیار بالا.
مقاومت در برابر فشار هیدرواستاتیک (آب تحت فشار).
مقاومت بیشتر در مقابل آب زیاد و ایستا.
مقاومت عالی در برابر مواد شیمیایی و UV.
اغلب انعطافپذیری بیشتری نسبت به تکجزئیها دارند.
معایب:
اجرای پیچیدهتر (باید نسبت اختلاط دقیق رعایت شود).
زمان گیرش و آمادهسازی بیشتر.
کاربردها:
استخرها و مخازن ذخیره آب.
سازههای بتنی در تماس با خاک و رطوبت (پی و فونداسیون).
سازههای صنعتی در معرض مواد شیمیایی.
پروژههای بزرگ با طول عمر بالا.
گودبرداریها و طبقات منفی.
روف گاردن
این عایق ها اغلب آماده اجرا هستند و معمولا به شکل مایع به کار رونده در بازار وجود دارند. در نتیجه نیازی به مخلوط کردن با چیزی ندارند و برای اجرا فقط نیاز به آماده سازی سطح مورد نظر دارند.
ویژگیها:
کاربری ساده: با قلمو، غلتک یا اسپری اعمال میشوند.
زمان اجرای سریعتر: به دلیل قابلیت اجرای ساده، زمان اجرا به طور قابل ملاحظه ای کوتاهتر است.
سازگاری: مناسب فضاهای داخلی ساختمان مثل سرویس بهداشتی و آشپزخانه.
نوع: معمولاً بر پایه اکریلیک یا پلییورتان تکجزئی تولید میشوند.
انعطافپذیری: عایق تک جزئی پلی ژل محصول انحصاری مجموعه فنی و مهندسی ایزوژل، دارای خاصیت کشسانی و انعطاف پذیری است و لایه ای مانند چرم روی سطح ایجاد میکند.
چسبندگی: عایق تک جزئی پلی ژل با افزایش چسبندگی سطح، منجر به استحکام بیشتر مصالح لایه زیری و رویی سطح عایق میگردد که خود به استحکام بیشتر سازه منجر میشود.
معایب:
مقاومت مکانیکی و شیمیایی پایینتر نسبت به دو جزئیها.
برای فشار آب بالا یا محیطهای صنعتی مناسب نیستند.
کاربردها:
سرویس بهداشتی، حمام و آشپزخانه و تراس.
پشتبامهای سبک و کوچک.
سطوحی که نیاز به اجرای سریع دارند.